İşçilik Alacağı Hesaplama Nedir?
İşçilik alacakları 4857 sayılı İş Kanunu ile düzenlenmiş olup, işçi alacakları hesaplama işlemleri, İş Yönetmeliğinde ayrıntılı olarak belirtilmiştir. İşçi alacakları işçinin çalıştığı süre zarfında hak etmiş olduğu emeğinin karşılığı olan; ücret, tazminat, ihbar tazminatı gibi hak etmiş olduğu parasal değerlerdir. İşçi alacaklarının hesaplanmasında her tam yıl esas alınır. İşveren, işçinin iş akdinin devam ettiği süre boyunca, her yıl için 30 günlük giydirilmiş bürüt ücret tutarında tazminat ödemesi yapmalıdır.
İşçilik alacakları; kıdem, ihbar, fazla mesai alacağı, hafta tatili, yıllık izin ücreti, UBGT ve kötü niyet olmak üzeredir. İşçilik alacaklarının her biri tek bir dilekçede aynı davada talep edileceği gibi iş kanunu uyarınca ayrı ayrı da talep edilebilmeleri de mümkündür. Ayrıca alacak kalemlerinin her birinin İş Kanunu uyarınca ayrı ayrı talep edilebilme şartları vardır. Dava dilekçesinde davacının çalıştığı yılların, sigorta giriş çıkışlarının, sigorta hesap dökümlerinin, almış olduğu maaş miktarının belirtilmesinde fayda vardır.
Kıdem Tazminatı Alacağı Nasıl Hesaplanır?
Kıdem tazminatı hesaplaması oldukça basittir. Hesaplamanız için gereken veriler hizmet süresi ve son giydirilmiş brüt ücrettir. İşçinin kıdem tazminatına hak kazanması halinde her tam yıl için 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödemesi yapılır. Kıdem tazminatında zamanaşımı süresi 5 yıldır. Bu süre kural olarak fesih tarihinden itibaren işlemeye başlar.Eğer fesih tarihinde ödeme yapılması işçi fesih tarihinden itibaren mevduata en yüksek faizi talep edebilir.
İhbar Tazminatı Alacağı Nasıl Hesaplanır?
İş kanunu, geçerli nedenle veya haksız olarak iş akdini fesheden tarafın, diğer tarafa çalışma süresine göre ihbar öneli vermesi gerektiğini emreder. İhbar öneli kullandırmayan taraf, diğer tarafa ihbar tazminatı ödemelidir. İhbar tazminatı hesaplamasında kullanılacak olan veriler; hizmet süresi ve son giydirilmiş brüt ücrettir. İhbar tazminatı İş Kanunu 17. maddesine göre hizmet süresine göre hesaplanır.
İhbar tazminatında zamanaşımı süresi 5 yıldır. İhbar tazminatı kural olarak fesih tarihinde muaccel hale gelir ve zamanaşımı süresi de bu tarihten itibaren başlar.İhbar tazminatında faiz türü ise kıdem tazminatından farklı olarak yasal faizdir.
Fazla Mesai Alacağı Nasıl Hesaplanır?
Fazla mesai, işçinin normal çalışma saatlerinin üstünde yaptığı çalışmayı ifade eder. İşçinin fazla mesai ücreti çalışma yaptığı dönemdeki saatlik çıplak brüt ücretinin yüzde elli fazlası ile ile fazla mesai süresinin çarpımıyla bulunur.
- Haftalık 45 saati aşan çalışmalar,
- Günlük 11 saati aşan çalışmalar,
- Günlük 7,5 saati aşan gece çalışmalar,
- Yılda 270 saati aşan fazla mesai,
Hafta Tatili Ücreti Bayram Genel Tatil Ücreti Nasıl Hesaplanır?
İşçilerin hafta tatili ve bayram günlerinde çalışmaları durumunda aldıkları ek ödemelerdir. Hafta tatili ücreti, normal bir iş günü ücretinin 1.5 katı, bayram genel tatil ücreti ise normal bir iş günü ücretinin 2 katı olarak hesaplanır.
Maaş Alacağı Nasıl Hesaplanır?
Maaş alacağı işçinin günlük ücretine bağlı olarak çalışılmış olan gün sayısı ile çarpımı ile hesaplanır. Maaş alacağına bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faiz uygulanır.
Yıllık İzin Ücreti Alacağı Nasıl Hesaplanır?
Çalışanların her 1 yıllık çalışması için kanuni olarak en az 14 gün olmak üzere ücreti ödenerek izne çıkma hakkı mevcuttur.
Bu süreler ;
- 5 yıldan fazla çalışanlarda 20 gün,
- 15 yıldan fazla çalışanlarda ise 26 gündür.
Yıllık izin ücreti çalışma sırasında izin yerine ücret ödenmesi şeklinde kullanılamaz. Yıllık izin ücretine ancak iş akdinin sonlanması akabinde kullanılmayan yıllık izinlerin olması halinde hak kazanılır. İspat yükü işverende olup, işçinin günlük ücretinin yıllık izin gün sayısına göre çarpımıyla elde edilir.Yıllık izin ücretine temerrüt tarihinden itibaren yasal faiz işler.
UBGT Ücreti Alacağı Nedir?
Ulusal bayram ve genel tatil ücreti, işçinin resmi veya dini bayramlarda çalışması halinde alması gereken ücrettir. Bu ücret de işçinin günlük ücretinin %100 fazlasının ek olarak ödenmesi şeklinde hesaplanmaktadır. Bu ücretin tanık beyanlarıyla ispatlanmış olması halinde mahkemelerce %30 oranında hakkaniyet indirimi yapılmaktadır.
UBGT ücretine bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faiz uygulanır.
İşçilik Alacaklarının Hesaplanmasının Önemi Nedir?
Çalışanların veya işverenlerin arabuluculuk görüşmesi veya dava öncesinde, işçilik alacaklarının hesaplanarak hareket edilmesi tüm aşamalarda öngörülebilirliği ve olası hak kayıplarını azaltmaktadır. İşçilik alacaklarının hesaplanması konusunda tarafımızca da ayrıntılı rapor düzenlemekte olup, bu raporlarla birlikte birçok arabuluculuk veya dava süreci anlaşma ile sonuçlanmıştır.
Arabuluculuk süreçlerinde kullanılabilen hesaplama raporları davalarda delil olarak kullanılamaz. Şayet arabuluculuk süreci gizli olup, tarafların onayı olmaksızın gizliliğin ihlali halinde cezai süreçle karşı karşıya kalınmaktadır.
İşçi Alacaklarında Görevli Mahkeme Neresidir?
İşçi alacakları davasında, İş Mahkemesi bulunan yerlerdeki İş Mahkemeleri, İş Mahkemesi bulunmayan yerlerdeyse Asliye Hukuk Mahkemeleri (İş Mahkemeleri sıfatıyla) görevlidir.
İşçi Alacaklarında Yetkili Mahkeme Hangisidir?
İşçi alacakları davasında yetkili mahkeme, davalı işveren gerçek veya tüzel kişinin, davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi veya işin ya da işlemin yapıldığı yer mahkemesidir. Davalı işveren birden fazlaysa bunlardan birinin yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir.
Daha fazla makale için tıklayınız.
