Tefecilik Suçu ve Cezası Nedir?
Tefecilik suçu, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun “Topluma Karşı Suçlar” başlıklı üçüncü kısmında düzenlenmiştir. Suçun unsurlarını düzenleyen TCK’nın 241. Maddesi şu şekilde kaleme alınmıştır. “Kazanç elde etmek amacıyla başkasına ödünç para veren kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.”
Söz konusu suç; kazanç elde etmek amacıyla bir kişiye doğrudan ödünç para verme, kredi kartı kullanılarak pos cihazından para çekme veyahut senet kırdırma şeklinde ödünç para verilmesiyle meydana gelir.
Tefecilik Suçunun Unsurları (Şartları) Nelerdir?
Tefecilik suçunda maddi unsur kazanç elde etmek amacıyla bir kimseye ödünç para verme eylemidir. Kanunun lafzı açıktır. Buna göre; kişide ilk olarak kazanç elde etme amacı bulunmalıdır. Kişi ödünç para verirken kazanç maksadı taşımıyorsa tefecilik suçunun yasal şartları oluşmayacaktır. Tefecilik suçunun maddi konusu paradır. Bu anlamda para dışında bir şeyin kazanç maksadıyla ödünç verilmesi durumu da tefecilik sayılmayacaktır.
Paranın kâr amacıyla borç olarak verilmesiyle suç oluşmuş olmaktadır. Bir başka deyişle; borç verilen kişiden paranın kârıyla beraber alınıp alınmadığının bir önemi yoktur. Tefecilik suçunda mağdur; ekonomik menfaatleri zarar gören kimsedir.
Söz konusu fiilin bir kimseye ve bir kez işlenmesi tefecilik suçunun oluşabilmesi için yeterlidir. Yani, kişinin birden fazla kimseye karşı bu hukuka aykırı eylemleri gerçekleştirmesine gerek bulunmamaktadır.
Tefecilik Suçunda Seçimlik Hareketler Nedir?
Suçun tanımından da anlaşılacağı üzere tefecilik suçu üç şekilde işlenebilir;
- Doğrudan Ödünç Para Verme Yoluyla Tefecilik Suçu: Bir kimseye kazanç sağlamak için ileriki bir tarihte faizli bir şekilde geri ödenmek üzere doğrudan ödünç para verme yoluyla işlenir.
- Senet veya Çek Kırdırma Suretiyle Tefecilik Suçu: Kazanç elde etme amacıyla ileriki tarihli bir senedi veya çeki vadesinden önce belli bir iskonto uygulamak suretiyle kırdırmaktır.
- Pos Cihazı Tefeciliği: Pos tefeciliği suçu, kazanç sağlamak amacıyla kredi kartıyla pos cihazından para çekerek belli bir meblağı komisyon olarak alma şeklinde işlenir.
Tefecilik Suçunda Zamanaşımı ve Görevli Mahkeme Nedir?
Bir ceza hukuku kurumu olan dava zamanaşımı; suçun işlenmesi ile birlikte suça ilişkin bir dava açılmazsa ya da dava açılır ancak yasal süre içinde neticelenmezse davanın düşmesine neden olur. Tefecilik suçu için dava zamanaşımı süresi 8 yıl olarak belirlenmiştir. İfade edilen yasal süre içinde her zaman soruşturma yapılabilir ve suçun faili ile ilgili kamu davası açılabilir. Yapılacak yargılamada görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesi’dir.
Tefecilik Suçunun Cezası Nedir?
Kazanç elde etmek amacıyla başkasına ödünç para veren kişi, iki yıldan altı yıla kadar hapis ve beşyüz günden beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır (TCK 241/1).
Suçun bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hâlinde verilecek ceza bir kat artırılır (TCK 241/2).
Tefecilik suçunun işlenmesi suretiyle yararına haksız menfaat sağlanan tüzel kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur. (TCK 242)
Kanun maddesinde suçun cezası, hapis cezası ile adli para cezasının birlikte uygulanması suretiyle düzenlenmiştir.
Tefecilik Suçunda Şikâyet ve Uzlaşma Nedir?
Tefecilik suçu, takibi şikâyete tabi kılınan suçlardan olmadığı için suçun işlendiğinden haberdar olunmasıyla birlikte resen soruşturma başlatılır. Bu nedenle, TCK md.241 suçunda şikâyetten vazgeçme prosedürü uygulanamaz. Fail ile mağdurun uzlaşı sağlaması amacıyla düzenlenen uzlaşma kurumunun da uygulanması bu suçta mümkün değildir.
Tefecilik Suçunda İspat Nedir?
Tefecilik suçunun ispatı konusunda en önemli nokta, hayatın olağan akışı içerisinde suçun mağduru ile faili arasında para alışverişi dışında bir ilişki olup olmadığının belirlenmesidir. Bu çerçevede fail ile mağdur arasında yakın akrabalık ilişkisi, uzun yıllara dayanan arkadaşlık, komşuluk, ticari ilişki veya yakınlık ilişkisi olup olmadığı araştırılır.
Yargıtay bu konuda verdiği kararlarda, kişiler arasındaki akrabalık ve iş ilişkisini baz almıştır. Kişiler arasında bu tarz bir ilişkinin bulunmaması tefecilik suçunun varlığına ilişkin kanıt olarak değerlendirilir.
Ayrıca tefecilik suçu işlediği düşünülen şüphelinin başkalarına ödünç para verdiğine dair boş birden çok senedin varlığı suçun ispatı açısından önemlidir. Ele geçirilen senetlerde yazan isimler tanık olarak dinlenmelidir.
Tefecilik Suçunda Emsal Yargıtay Kararı
Yargıtay 7.Ceza Dairesi’nin 12.02.2004 tarih ve E.2003/3925 K. 2004/1723 sayılı kararında.“…Tefecilik suçunun oluşması için birden fazla kişiye sürekli ve sistemli bir biçimde faiz karşılığı ödünç para verilmesi gerekmekte olup, sanıkların birçok kişiye faiz karşılığı ödünç para vermek suretiyle kendilerine çıkar sağlayıp sağlamadıkları, bu işi meslek haline getirip getirmedikleri araştırılmalıdır…” ” (Yargıtayın Eski Görüşü)
İzmir BAM, 10. CD., E. 2019/3908 K. 2020/1148 T. 12.3.2020 tarihli kararında ; “….Dosya kapsamı itibariyle, sanığın savunması, müşteki ve tanık beyanları, icra takibi, senet ve evraklar, bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde sanığın kazanç elde etmek amacıyla faizle ödünç para verdiği, tefecilik suçu yönünden sübut bulan eylemde ticari bir eylem nedeniyle doğmuş bir alacak borca dayanmadığı ve sanığın kazanç elde etmek amacıyla ödünç para verdiğinin sabit olduğu gözetilerek üzerine atılı tefecilik suçunun sübut bulduğu…..,””
Tefecilik Suçunda Ceza Avukatının Rolü ve Önemi Nedir?
Tefecilik suçu, hürriyeti kısıtlayıcı hapis cezası ve adli para cezası gerektiren son derece önemli bir suçtur. Tefecilik suçuna ilişkin ceza yargılamasında, arzu edilen sonuca ulaşmak ve adilane bir yargılamaya muhatap olmak için deneyimli ceza avukatından yardım alınması tavsiye edilir.
Daha fazla makale için tıklayınız.
Ceza Hukukunda Uzlaştırma Nedir ve Hangi Suçlar Uzlaştırma Kapsamındadır?
