Suçta Tekerrür ve Mükerrirlere Özgü İnfaz Rejimi– TCK 58. Madde
Suçta tekerrür, daha önce kesinleşen bir suçun cezası kesinleştikten sonra belli bir süre içinde ikinci bir suç işlenmesidir.Mevcut hukuk sistemimizde tekerrür, bir infaz hukuku kurumudur. Ancak 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu m.58’de tekerrür bir güvenlik tedbiri olarak düzenlenmiştir.
Türkiye’nin mevcut hukuk sisteminde infaz kurumu olarak düzenlenmiş suçta tekerrür; TCK’nin 58. maddesinde bir güvenlik tedbiri olarak düzenlenmiştir. Suçta tekerrür ve özel tehlikeli suçlar, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu madde 58′ de şöyle düzenlenmektedir:
(1) Önceden işlenen suçtan dolayı verilen hüküm kesinleştikten sonra yeni bir suçun işlenmesi halinde, tekerrür hükümleri uygulanır. Bunun için cezanın infaz edilmiş olması gerekmez.
(2) Tekerrür hükümleri, önceden işlenen suçtan dolayı;
a) Beş yıldan fazla süreyle hapis cezasına mahkûmiyet halinde, bu cezanın infaz edildiği tarihten itibaren beş yıl,
b) Beş yıl veya daha az süreli hapis ya da adlî para cezasına mahkûmiyet halinde, bu cezanın infaz edildiği tarihten itibaren üç yıl, Geçtikten sonra işlenen suçlar dolayısıyla uygulanmaz.
(3) Tekerrür halinde, sonraki suça ilişkin kanun maddesinde seçimlik olarak hapis cezası ile adlî para cezası öngörülmüşse, hapis cezasına hükmolunur.
(4) Kasıtlı suçlarla taksirli suçlar ve sırf askerî suçlarla diğer suçlar arasında tekerrür hükümleri uygulanmaz. Kasten öldürme, kasten yaralama, yağma, dolandırıcılık, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti ile parada veya kıymetli damgada sahtecilik suçları hariç olmak üzere; yabancı ülke mahkemelerinden verilen hükümler tekerrüre esas olmaz.
(5) Fiili işlediği sırada onsekiz yaşını doldurmamış olan kişilerin işlediği suçlar dolayısıyla tekerrür hükümleri uygulanmaz.
(6) Tekerrür halinde hükmolunan ceza, mükerrirlere özgü infaz rejimine göre çektirilir. Ayrıca, mükerrir hakkında cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbiri uygulanır.
(7) Mahkûmiyet kararında, hükümlü hakkında mükerrirlere özgü infaz rejiminin ve cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbirinin uygulanacağı belirtilir.
(8) Mükerrirlerin mahkûm olduğu cezanın infazı ile denetimli serbestlik tedbirinin uygulanması, kanunda gösterilen şekilde yapılır.
(9) Mükerrirlere özgü infaz rejiminin ve cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbirinin, itiyadi suçlu, suçu meslek edinen kişi veya örgüt mensubu suçlu hakkında da uygulanmasına hükmedilir.
Tekerrürün Süresi Nedir?
Tekerrür için sonraki suçun belli bir süre içinde işlenmiş olması gerekir.
- Önceki mahkumiyet 5 yıldan fazla hapis cezası ise tekerrür süresi 5 yıldır.
- Önceki mahkumiyet 5 yıl veya daha az hapis ya da adli para cezası ise tekerrür süresi 3 yıldır.
Tekerrür süresi cezanın infaz edildiği tarihten başlar. Tekerrürde sonraki suçun tekerrür süresi içinde işlenmiş olması yeterlidir; mahkumiyet hükmünün bu süre içinde verilmiş olması gerekmez.
Tekerrüre ilişkin hükümlerin uygulanamayacağı haller ise şunlardır:
- Yaş küçüklüğü,
- Genel af – Özel af,
- Eylemin suç olmaktan çıkması,
- Cezanın ertelenmesi,
- Kabahatler,
- İstisnaları bulunmakla beraber yabancı ülkelerde verilen hükümler,
- Uzlaşma,
- Dava Zamanaşımı,
- Ön Ödeme,
- Tazyik Hapsi,
- Disiplin Cezası,
- Kesin olan adli para cezaları,
- Güvenlik tedbirleri,
- Hapisten çevrilen seçenek yaptırımlar (adli para cezası hariç).
Mükerrirlere Özgü İnfaz Rejimi Nedir?
Mükerrirlere özgü infaz rejimi, İnfaz Kanunu 108. maddede düzenlenmiştir. Mükerrirlere özgü infaz rejimi, tekerrür halinde uygulanacak olan infaz rejimidir. Bu durum, hükümlünün ceza evinde daha uzun süre kalmasını amaçlamaktadır.
Hükümlünün hakkında birden çok suçtan, birden çok hapis cezası verilmişse hükümlünün infaz kurumunda kalacağı süreyi iyi halli olarak cezasını infaz eden hükümlü koşullu salıverilme hükümlerinden faydalanabilecektir. Böylelikle cezanın tamamını infaz etmeden kapalı cezaevinden ayrılabilecektir.
Denetimli serbestlik tedbiri mükerrir suçlular açısından cezanın tamamen infaz edilmesinden sonra gündeme gelir ve tahliye tarihinden itibaren uygulanmaya başlar. Yani cezanın tam olarak infaz edilmiş olması gerekir.
İnfaz hakimi, birinci defa mükerrir olanlarla ilgili olarak ceza infazının tamamlanmasından sonra bir yıldan az beş yıldan fazla olmamak üzere denetim süresi belirler. Denetim süresi içinde yükümlülüklerine ve yasaklara aykırı hareket eden mükerrerler, infaz hakimi tarafından disiplin hapsine tabi tutulur. Disiplin hapsinin süresi on beş günden az ve üç aydan fazla olamaz.
Önceki Cezanın İnfaz Edilmiş Olması Gerekir Mi?
Kesinleşmiş mahkumiyet hükmünden sonra belirtilen sürelerde yeni bir işleyen hükümlü hakkında suçta tekerrür hükümlerinin uygulanabilmesi için önceki işlenen suçtan verilen kesinleşmiş cezanın infazının gerçekleşmiş olması gerekmez. Önceki cezası infaz edilmiş olmasa bile hükümlü hakkında diğer koşulların sağlanması halinde suçta tekerrür hükümleri uygulanacaktır.
İkinci Kez Mükerrirlikte Dikkat Edilmesi Gereken Konular Nedir?
Tekerrüre ilişkin hükümler Türk Ceza Kanunu, Madde 58’de yer almaktadır. Bu maddenin hükümlerinin uygulanabilmesi için gerekli şartların sağlanmış olması gerekmekte aksi halde ikinci kez suç işlenmesi halinde tekerrüre ilişkin hükümler uygulanmamaktadır. Bunlar;
- Kesinleşmiş bir ceza mahkumiyetinin bulunması,
- Yeni bir suçun işlenmesi,
- Yeni suçun belirtilen tekerrür süreleri içinde işlenmesi,
- İşlenen yeni suç sebebiyle hapis cezasına hükmedilmiş olması,
Kesinleşmiş Hüküm Nedir?
Kesinleşmiş hüküm sanılanın aksine kişinin cezaevinde infazına başlamış olması değildir. Mahkeme kararının başka hukuk yolu kalmayacak şekilde kesinleştiği durumlar kesinleşmiş hüküm olarak kabul edilir.
Aşağıdaki durumlarda mahkemece verilen kararın kesinleştiği kabul edilebilir:
- Kanun yolunun kapalı olduğu ya da kanun yoluna süresi içinde başvurulmadığı durumlarda ilgili mahkemenin vermiş olduğu kararlar
- Alt derece mahkemelerinin verdiği kararlar temyiz edilmiş ise Yargıtay’ın vermiş olduğu onama kararı
Uzlaşma Sonrasında Suçta Tekerrür Bozulur Mu?
CMK’nın 253 ve 254. maddelerinde, uzlaşma kurumu düzenlenmiştir. Anılan maddelere göre, suçtan zarar gören ile sanık soruşturma veya kovuşturma aşamasında uzlaşırlarsa, soruşturma aşamasında kamu davası açılmaz, uzlaşma nedeniyle kovuşturma yapılmasına yer olmadığına karar verilir. Uzlaşma kovuşturma aşamasında olursa, davanın düşürülmesine karar verilir. Bu durumda önceden verilmiş mahkûmiyet şartı gerçekleşmediğinden, bu kararlar tekerrüre esas teşkil etmez.
İnfaz Hukuku Avukatı Nedir?
İnfaz hukuku avukatı, Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun kapsamında düzenlenen iş ve işlemlerinin takibini yapan serbest meslek erbabıdır.
Daha fazla makale için tıklayınız.
Yeni İnfaz Düzenlemesi Nedir? Açık Cezaevi İzinleri Uzatıldı Mı?
