İptal Davası Nedir?

İptal Davası Nedir?

İdarenin kuruluş ve işleyişine uygulanan idari dava kurallarından, özellikle hukuka aykırı alınan
kararların iptaline yönelik idare hukuku yargılama kurallarının bütününden oluşan davalardır.
Bu kurallar kamu hukuku kuralları olabileceği gibi özel hukuk kuralları da olabilir. İdare Hukuku,
idarenin kuruluş ve işleyişine uygulanan kamu hukuku kurallarının bütünüdür. Bu anlamda idare
hukuku kuralları, özel hukuk kurallarından farklı ve özel hukuk kurallarını aşan birtakım
kurallardan oluşur.

İdare Hukukunun Alanı Nedir?

İdare Hukuku, idare organına ve fonksiyonuna uygulanan özel hukuk kurallarından farklı olan bu
kurallar bütünü olarak tanımlanır. Bu nedenle idare hukukundan doğan idare davaları ve
uyuşmazlıkları, genel ve ortak yargı düzeni olan adli yargıda değil, ayrı ve özel bir yargı düzeni
olan idari yargıda çözümlenir. İdare Hukuku davaları bu anlamıyla bireylerin kamusal alanda
doğacak hukuksal sorunlarının İdari Yargı yoluyla çözümlenmesine yönelik yargısal faaliyetler
bütünü olarak tanımlanabilir.
Bu bağlamda İptal davaları kapsamına, Bölge idare Mahkemesi başvuruları ve kanunlarla
belirlenen hallere münhasır olmak üzere Danıştay nezdinde açılacak davalar olarak iki şekilde
yapılabilir.

İptal davaları, idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri
ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan
davalardır. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 2. maddesinin 1/a bendinde, iptal
davaları “idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka
aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan” davalar
olarak tanımlanmıştır.

İptal Davalarının Açma Süresi Nedir?

İdare mahkemelerinde iptal davası açmak için bir süre koşulu bulunmaktadır. Bu süre, idari işlemin ilgilisine tebliğinden itibaren 60 gündür.

İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun (İYUK) 7. maddesinde, “İdari işlemler, işlemin tebliği veya başka suretle öğrenildiği tarihten itibaren altmış gün içinde, idari dava açılabilir.” hükmü yer almaktadır. Bu hüküm uyarınca, idari işlem, ilgilisine tebliğ edildiğinde veya başka bir şekilde öğrenildiğinden itibaren 60 gün içinde iptal davası açılmalıdır.

İdarenin bütün eylem ve işlemlerinin yargısal denetime açık olduğu hukuk devletinde
idarenin hukuka uygunluğunun sağlanmasında en etkin araçlardan biri iptal davalarıdır. İptal
davalarındaki sübjektif ehliyet koşulu, doğrudan doğruya hukuk devletinin yapılandırılması ve
sürdürülmesine ilişkin bir sorundur. Dolayısıyla sübjektif ehliyet koşulunun, idari işlemlerin
hukuka uygunluğunun iptal davası yoluyla denetlenmesini engellemeyecek bir biçimde
anlaşılması gerekmektedir. İdari yargının varlık nedeni, subjektif hak ihlallerinin giderilmesiyle
birlikte aynı zamanda, idari işlemlerin etkin ve yaygın biçimde hukuka uygunluk denetiminin
yerine getirilmesidir.

İptal Davalarının Sonuçları Nedir?

İptal davalarının sonuçları şunlardır:

• İdari işlemin iptali ve geri alınması,
• İdari işlemin uygulanmasının durdurulması,
• İdari işlemle elde edilen sonuçların ortadan kaldırılması,

İptal Davalarında Yürütmeyi Durdurma Kararı Nedir?

İptal davaları, idari işlemlerin hukuka aykırılığı halinde açılan davalardır. İptal davalarının sonucunda mahkeme, idari işlemin hukuka aykırı olduğuna karar verirse, idari işlemi iptal eder. İdari işlemin iptal edilmesi halinde, bu işlem ortadan kalkar ve idari işlemle elde edilen sonuçlar ortadan kaldırılır.

İdari işlemler ile ilgili “Hukuka Uygunluk Karinesi” şeklinde bir karine var. Yani bir işlem ne kadar hukuka aykırı olursa olsun, hukuka aykırılığı tespit edilinceye kadar işlem uygulanmaya devam edecektir.Yürütmeyi durdurma kararı durumunda ise dava konusu idari işlem askıda kalacaktır.

Daha fazla makale için tıklayınız.

İdari Yargıda Dilekçenin Reddi Nedir?

Sınır Dışı (Deport )Kararına İtiraz Nedir? İdari Gözetim Nedir?