Mal Rejimi Nedir? Boşanmada Mal Paylaşımı Nedir? 2025

//

Av.Haşim KARTAL

Mal Rejimi Nedir? Boşanmada Mal Paylaşımı Nedir? 2025

Evlilik birliği sadece duygusal bir bağ değil, aynı zamanda hukuki sonuçlar doğuran bir kurumdur. Türk Medeni Kanunu (TMK) uyarınca eşlerin evlilik süresince edindikleri malların yönetimi, paylaşımı ve tasfiyesi belirli kurallara tabidir. Bu kurallar “mal rejimi” olarak adlandırılır.

Mal rejimi, eşlerin evlilik süresince ve boşanma halinde mallarının nasıl yönetileceğini, kime ait sayılacağını ve ayrılık durumunda nasıl paylaşılacağını düzenler. Dolayısıyla boşanma, ölüm, iptal veya mal ayrılığı gibi hallerde eşlerin maddi hak kaybına uğramaması için mal rejiminin doğru şekilde anlaşılması büyük önem taşır.

📌 Türk Medeni Kanunu’nun 202. maddesi mal rejimini düzenler ve “Eşler, kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, aralarında mal rejimini seçmekte serbesttirler” hükmünü içerir.


Türk Hukukunda Mal Rejimi Türleri Nedir?

Türk Medeni Kanunu’nda dört farklı mal rejimi düzenlenmiştir:

  1. Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi

2002 yılından itibaren yasal mal rejimi olarak kabul edilmiştir. Yani eşler evlenirken başka bir mal rejimi seçmezlerse otomatik olarak bu rejime tabi olurlar.

Edinilmiş mallar: Evlilik süresince çalışarak kazanılan mallar, maaş, sosyal güvenlik ödemeleri, tasarruflar.

Kişisel mallar: Evlilikten önce sahip olunan mallar, miras ve bağış yoluyla edinilen değerler.

Boşanma halinde edinilmiş mallar yarı yarıya paylaştırılırken kişisel mallar ise sahibinde kalır.

  1. Mal Ayrılığı Rejimi

Bu rejimde her eş, kendi malı üzerinde tek başına hak sahibidir. Mallar üzerinde ortak mülkiyet bulunmaz. Boşanma halinde her eş yalnızca kendi malını alır.

  1. Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi

Mal ayrılığı rejiminin daha dengeli bir versiyonudur. Burada da mallar ayrı yönetilir; ancak boşanma halinde tarafların emeği göz önünde bulundurularak belirli bir paylaşım yapılabilir.

  1. Mal Ortaklığı Rejimi

Eşlerin malları ortak havuza girer. Boşanma halinde mallar ortaklık kuralına göre paylaştırılır.


Mal Rejimi Sözleşmesi Nasıl Yapılır?

Eşler, evlenmeden önce veya evlendikten sonra noterde mal rejimi sözleşmesi yaparak istedikleri rejimi seçebilirler. Bu sözleşme “mal rejimi sözleşmesi” olarak adlandırılır ve resmi şekle tabidir.

Noter huzurunda yapılması zorunludur.

Evlenmeden önce yapılabileceği gibi evlendikten sonra da yapılabilir.

Sözleşmede açıkça hangi rejimin seçildiği belirtilmelidir.


Boşanmada Mal Rejimi Tasfiyesi Nedir?

Boşanma davalarında en çok tartışma yaratan konulardan biri mal rejiminin tasfiyesidir. Mal rejimi davası, boşanma davasından ayrı olarak açılabileceği gibi, boşanma davasıyla birlikte de talep edilebilir.

📌 Türk Medeni Kanunu m. 218 ve devamı mal rejiminin tasfiyesine ilişkin ayrıntıları düzenler.

Özellikle edinilmiş mallara katılma rejiminde, boşanma halinde eşlerden biri diğerinden katılma alacağı talep edebilir. Bu, evlilik süresince edinilen mallardan hakkı olan payı almak anlamına gelir.


Mal Rejimi ile İlgili Sık Yapılan Hatalar Nelerdir?

Boşanma davasında mal rejimi talebinde bulunmamak: Birçok kişi boşanma davasında sadece velayet veya nafaka üzerinde yoğunlaşır ve mal paylaşımını unutur. Oysa bu hak ayrıca ileri sürülmezse zamanaşımına uğrayabilir.

Miras ve bağışı edinilmiş mal zannetmek: Miras ve bağış yoluyla kazanılan mallar kişisel mal sayılır, paylaşım dışında tutulur.

Sözleşmesiz evliliklerde yanlış bilgi: 2002’den sonra yapılan evliliklerde “mal ayrılığı” değil, “edinilmiş mallara katılma rejimi” geçerlidir.


Yargıtay Kararlarında Mal Rejimi Nedir?

Yargıtay, mal rejimi davalarında birçok emsal karar vermiştir. Örneğin;

Yargıtay 8. Hukuk Dairesi’nin 2019/2345 E., 2020/1456 K. sayılı kararı, evlilik süresince edinilen taşınmazın paylaşımında hangi belgelerin dikkate alınacağına ilişkin önemli bir içtihat niteliğindedir.

Eşin bir malı kendi adına alması, diğer eşin pay hakkını ortadan kaldırmaz.


Erzincan’da Mal Rejimi Davalarında Avukat Desteği Nedir?

Mal rejimi davaları teknik ve karmaşık süreçler içerir. Belgelerin toplanması, mal varlığının tespiti, katılma alacağı hesaplamaları profesyonel destek gerektirir. Erzincan’da görev yapan bir avukat olarak, bu süreçte müvekkillerime hem hukuki hem de pratik destek sunmaktayım.

👩‍⚖️ Eğer siz de boşanma, mal paylaşımı veya mal rejimi sözleşmesi konularında sorun yaşıyorsanız, profesyonel hukuki destek almak hak kayıplarını önleyecektir.


Mal Rejimi Nedir? Boşanmada Mal Paylaşımı Nedir? 2025

Mal Rejimi Davalarında Sık Sorulan Sorular

  1. Mal rejimi ne zaman sona erer?

Mal rejimi; eşlerden birinin ölümü, boşanma, evliliğin iptali veya hâkimin kararıyla sona erer. Ayrıca eşlerin mal rejimini değiştirmesi de sona erme sebebidir.

  1. Mal rejimi davası ile boşanma davası aynı anda açılabilir mi?

Evet. Boşanma davasıyla birlikte mal rejiminin tasfiyesi de talep edilebilir. Ancak çoğu zaman mahkeme, önce boşanma kararını verir, mal rejimi davasını bekletici mesele yaparak ardından mal rejimi davasını değerlendirir.

  1. Mal rejimi davasında zamanaşımı var mı?

Evet. Mal rejiminin sona ermesinden itibaren 10 yıl içinde mal rejimi davası açılması gerekir.

  1. Mal rejimi sözleşmesi yapmazsak hangi rejim geçerli olur?

2002’den sonra yapılan evliliklerde otomatik olarak edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanır.

  1. Mal rejimi davaları ne kadar sürer?

Dosyanın kapsamına, mal varlığının niteliğine, bilirkişi incelemesine göre süre değişir. Ortalama olarak yerel mahkeme 1 ila 2 yıl arasında sonuçlanabilir.Ancak mahkemelerin yoğunluğu ve tarafların dosyaya katkıları da bu süre bakımından oldukça önemlidir.

Daha fazla makale için tıklayınız.

Boşanma Davasında Sosyal İnceleme Raporunun Velayet İçin Önemi 2025

Boşanma Aşamasında Ortak Mallara Tedbir Koydurma nedir?