Cezanın İnfazı Nedir? Yatar Nedir ? Yatar Nasıl Hesaplanır?

Ülkemiz Ceza mahkemelerinde ceza yargılamaları yapılırken verilen hüküm tam olarak hapiste geçirilecek süre değildir. İnfaz hukuk da ceza hukukunun bir uzantısıdır. Sadece hapiste kalınacak süreyi belirler. İnfaz hukukunu belirleyen temel kanun maddesi 5275 sayılı ceza ve güvenlik tedbirleri infaz hakkında olan kanundur. Buna göre yargılama sonucunda mahkeme kararı ile verilen hapis cezası süresinin:

• bir kısmı kapalı ceza infaz kurumunda 
• bir kısmı açık ceza infaz kurumunda
• bir kısmı denetimli serbestlik altında
• şartlı tahliye hükümleri çerçevesinde cezaevi dışında geçirebilmektedir.

Temel kanunun 5275 sayılı maddesi dışında çeşitli yönetmelik, kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde infaz rejimine ilişkin kurallar içerir.

Müddetname savcılık tarafından hükümlünün cezaevine teslimi sonrasında  hazırlanan bir belgedir.  Bu belge ile hükümlünün ne kadar süre cezaevinde kalacağı belirtilir.  Burada yer alan bilgiler resmi makamlarca hazırlanmıştır. Bu belge içinde hükümlünün ad, soy ad, mahkeme esas karar, suç tarihi ve suçun niteliği, gözetim ve tutukluluk bilgileri, ceza infaz kurumunun girdiği tarih, şartlı salıverileceği tarih gibi bilgiler yer alır.

İnfaz (Yatar) Hesaplama Şartları Nelerdir?

İnfaz yatar hesaplama işlemi, fail hakkında verilecek infaz hesaplama cezasını uzatan veya kısaltan failin geçmiş ve mevcut durumlarına ilişkin birçok faktör bulunmaktadır. İnfaz süresinin hesaplanmasında dikkate alınması gereken unsurlar ve bu sürenin hesaplanmasında süreyi olumlu veya olumsuz etkileyen unsurlar şu şekilde sıralanabilir:

• Suç hangi tarihte işlenmiştir,
• Failin bir kadını ve üç yaşından küçük bir çocuğu varsa.
• İşlenen suçun niteliği,
• Suçlunun yaşı,
• Suçun tekrarlanıp tekrarlanmadığı,
• Tekerrür halinde fail ikinci defa okunursa,
• Bu suçtan cezaevindeyken firar edip etmediğiniz,
• Suçun işlendiği tarihte yürürlükte olan infaz kanunu,
• İnfaz kanunu failin hapis cezasının infaz tarihinde ve ara dönemde

Mükerrer Ne Demek?

Çoğu sanık, sonuçlanan dava dosyalarına ilişkin tebligat metinlerinde, “Mükerrer” kelimesine rast gelir. Bu kelime, sanığın suçu zamansal yakınlık olarak tekrar etmesi durumunu ifade eder. Eğer sanık, ertlenmiş bir ceza almış ise, mahkemenin belirlediği süre boyunca bu durumun mükerrer olması halinde cezası kesinleşir.

Denetimli Serbestlik Nedir?

 Yasa tarafından belirlenen deneme süresi kapsamında hükümlü cezasının sosyal hayat içinde infaza olanak sağlayan ceza hukukuna denetimli serbestlik denilir. Suç işleyen birey bu şekilde sosyal yaşam içinde gözlemlenir. Bu yasa bireyin ailesi ile bağlarını sürdürebilmesi ve dış dünya ile daha hızlı bir şekilde uyum sağlayabilmesi amacı ile çıkarılmıştır. Hükümlü bu şekilde koşullu salıverilmesine belli bir süre kalınca tahliye edilir. Ancak sosyal haya içinde denetim altında tutulur.

 Denetimli Serbestlik Yasası Nedir?

 5275 sayılı ceza infaz kanunun 105/A maddesiyle getirilen bir düzenleme olan denetimli serbestlik, birçok kişinin cezaevinden tahliyesini sağlar. 01.07.2016 tarihi bir barajdır. Bu tarihten öncekiler verilen cezasının ½’sini yatarken bu tarih sonrasındakiler 2/3’ünü yatmaktadır. Bu tarih öncesindeki hükümlüler denetimli serbestlikten 2 yıl yararlanabilir. Bu tarih sonrasındakiler ise bir yıl yararlanabilir. Bu haklardan yararlanamayan hükümlülerde vardır. Bazı suçları işleyen bireyler 671 sayılı KHK hükümlerinden yararlanamıyor:

•  Kasten adam öldürme
•  Alt ya da üst soya ait, eş, kardeş gibi kendini savunamayacak kişilere karşı kasten yaralama
•  Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar
•  Özel hayata ve özel hayatın gizliliğine karşı işlenen suçlar
•  Uyuşturucu ya da uyarıcı madde ticareti ya da imal edilmesi
•  Devletin güvenliğine karşı işlenen suçlar
•  Anayasal düzene, milli savunmaya, devlet sıralarına karşı işlenen uçlar
•  Terörle mücadele kanunu kapsamına giren suçlar
•  Örgütlü suçlar, koşullu salıverilme hakkı geri alınan hükümlüler
•  Tazminatlar ve borçlar ödenmediğinde bankacılık zimmet suçları
•  Cezaevinde disiplin cezası alan ve cezası disiplin kurulunca kaldırılmayanlar
• Taahhüdü ihlal suçu işleyenler

 Hükümlünün kısmi olarak denetimli bir şekilde serbest bırakılması denetimli serbestliktir. Bu sistemde hükümlünün topluma geri kazandırılması amaçlanır.

 Denetimli serbestlik süresinde kişi dışarıda bulunuyor olsa bile süre boyunca hükümlü denetimli serbestlik bürosunun denetimi, takibi ve gözetimi altındadır.

Müddetname Nedir?

Müddetname üzerinde bulunan bilgiler;

• Hükümlünün Adı Soyadı
• Mahkemenin Esas ve Karar numarası
• Gözetim ve Tutukluluk bilgileri
• Suç tarihi ve ilgili Suç maddesi
• Ceza İnfaz Kurumuna giriş tarihi
• Ceza İnfaz Kurumundan Şartla Salıverileceği tarih
• Hükümlünün Tahliye olacağı tarih.

Müddetname kim tarafından hazırlanır?

Mahkeme hakkınızda hapis cezası vermesinden sonra Müddetname hazırlama görevi mahkemenin bağlı bulunduğu taşra ilamat bürosu yada ilamat infaz büroları üstlenmektedir.  Müddetname hesaplaması bahsettiğim bürolardan sorumlu cumhuriyet savcısı tarafından yapılmaktadır. Müddetname belgesini hazırlama işini ise savcının yanında çalışan zabıt katiplerinin işidir.  Müddetname hazırlandıktan sonra zabıt katibi ve cumhuriyet savcısı bu belgeye imzalarını atar.  Hazırlanan bu belge hükümlüye imza karşılığında elden teslim edilir.Müddetname sanığın mahkeme ilamındaki adresine tebliğ edilir.

Hazırlanan Müddetname sonradan değişebilir mi?

Hazırlanan müddetname, hükümlü ile ilgili mahkeme tarafından cezasında değişiklik olması durumunda tekrar düzenlenecektir. Bir başka senaryo ise hükümlünün suçu ile ilgili cezai indirim olması durumunda müddetname tekrar hesaplanarak hükümlüye tebliğ edilecektir.Ya da mahsup talebi vb. durumlarda tekrar müddetname düzenlenmektedir.

Müddetname nasıl hesaplanır ?

Müddetname hesaplama işleminde en önemli husus suçun işlendiği tarihtir. Suçun işlendiği tarihe göre cezada indirim oranları da değişmektedir. Bu sebeple suçu işlediğiniz tarih baz alınarak, belli başlı kurallar çerçevesinde hapis cezanızın üzerinde indirimler uygulayarak  net tarih bulunur.

Şartlı tahliye (koşullu salıverme) nedir?

Hapis cezası verilmiş bir kişi, cezaevinde kaldığı süre zarfında iyi halli olduğu ve topluma uyum sağlayacağı izlenimini veriyor ise kalan cezasını cezaevinin dışında, özgür bir biçimde geçirmesi için koşullu salıverilir. Bu durumda cezasının kalanını özgürce geçirmesi kararı şartlı tahliye olarak adlandırılır. Ayrıca, şartlı tahliye, suçlunun topluma kazandırılmasını ve iyi halli olma durumunun devamına teşvik etmeyi amaçlar. Şartlı tahliye, koşullu salıverilme olarak da adlandırılır. Başka bir ifade ile eğer bir kişi hakkında hapis cezası verilmiş ise ve bu kişiye kanunda belirtilmiş kısımlar için cezaevinde iyi hali olarak geçirme şartını sağlıyor ise hapis cezasının geriye kalan kısmına cezaevi dışında çektirilmesi kararı verilebilir buna koşullu salıverme, yani şartlı tahliye denir.

Şartlı Tahliye Nasıl Bozulur?

Şartlı Tahliye Nasıl Bozulur? Şartlı tahliye kararı verilmiş olan bir kişi şartlı tahliye süresi boyunca denetimli serbestlik hükümlerine tabidir. Hakkında şartlı tahliye kararı verilmiş olan bu kişi denetimli serbestlik süresi boyunca, kasten bir suç işlerse veya hâkimin kendisine verdiği yükümlülükleri, ihlal etmesi söz konusu olursa hakkında verilmiş olan karar bozulur.

Böyle bir durum mevcut ise kişi denetimli serbestlik süresi içerisinde eğer kasten bir suç işlemişse işlediği ikinci suçu itibariyle kalan cezasını hapishanede geçirmesi gerekir. Ancak kişi Denetimli Serbestlik süreci içerisinde kasten bir suçu işlememişse ama hâkimin kendisine verdiği denetimli serbestlik hükümlerini ihmal etmişse böyle bir durumdan, şartlı tahliye kararı verildiği tarih ile yükümlülüklerin ihlal ettiği tarih arasındaki süre geçilmemek koşuluyla cezasını çeker.

Ceza Avukatı ve İnfaz Avukatının Önemi Nedir?

Yukarıda ayrıntılı olarak açıkladığımız üzere infaz hukuku bir hayli teknik ve karışıktır. Alanında uzman erzincan infaz avukatı ya da erzincan ceza avukatından hukuki destek almanız tavsiye edilir.

Daha fazla makale için tıklayınız

Ceza İnfazının Ertelenmesi Nedir?

Ceza Hukukunda İfade ve Sorgu Nedir?